Choroby cebuli niszczą plantacje

Ostatnie lustracje plantacji cebuli w różnych regionach Polski, wskazują na coraz większa presję chorób grzybowych, zwłaszcza powodowanych przez grzyby z rodzaju Stemphylium i Botrytis. Na stanowiskach gdzie często uprawiana jest cebula są objawy występowania fuzarioz i różowienia korzeni. By dobrze poprowadzić ochronę przed tymi patogenami, trzeba przede wszystkim właściwie zdiagnozować te choroby i wybrać odpowiednie środki do ich zwalczania.

Warunki pogodowe w ostatnich dniach sprzyjają bardzo szybkiemu rozwijaniu się chorób grzybowych. Wystarczy kilka dni by rośliny zostały mocno porażone przez patogeny typu Stemphylium, Botrytis czy Peronospora. Sprzyjają temu w szczególności wysoka wilgotność względna powietrza jak również stosunkowo wysokie temperatury. Widać to zresztą dokładnie po miejscach gdzie w pierwszej kolejności pojawią się objawy chorobowe – są to punkty gdzie panuje wysoka wilgotność względna powietrza, czyli zagłębienia terenu, lub obrzeża plantacji zwłaszcza sąsiadujące z zarośniętymi miedzami lub zakrzaczeniami. Zaczynające się tam infekcje, bardzo szybko mogą się przemieszczać wgłęb plantacji.

O wysokim zagrożeniu ze strony chorób świadczy poniższe zdjęcie, gdzie pominięto jeden przejazd na polu cebuli – skutki są widoczne po kilku dniach. Podczas gdy na większości pola cebula jest zdrowa i ma zielony liść, tak w pasie gdzie nie wykonano oprysku widoczne jest zahamowanie wzrostu i postępujące objawy porażenia przez Botrytis.

Oprócz powszechnie znanego gatunku Botrytis alli, który objawia się zgnilizną szyjki cebuli, inne typy grzybów z rodzaju Botrytis mogą infekować i niszczyć szczypior, co w konsekwencji może prowadzić do znacznej redukcji powierzchni liści. Początkowe objawy chorobowe widoczne są w postaci zasychania końcówek liści. Z czasem dochodzi do całkowitego zniszczenia i zamierania całego szczypioru.

Stosunkowo nową choroba powoduje grzyb Stemhylium. Początkowo na szczypiorze są widoczne wodniste zapadnięcia tkanki, który w tym miejsc przybiera jaśniejszą, oliwkową barwę. Plamy mają charakterystyczny wydłużany kształt i przesuwają od wierzchołka szczypioru do jego nasady. Mocno porażony szczypior bieleje i zasycha. W sprzyjających warunkach (temperatura 20-25°C, wysoka wilgotność powietrza 85-90%) grzyb bardzo szybko opanowuje plantację, prowadząc do gwałtownego zamierania liści.

Na niektórych plantacjach zwłaszcza cebuli ozimej lub dymki można już zauważyć początkowe objawy mączniak rzekomego cebuli. Szczypior porażony przez Peronospora destructor, sprawcę mączniaka rzekomego przestaje rosnąć, staje się jaśniejszy od zdrowego. Na liściach widoczny jest wówczas białoszary obfity nalot zarodników konidialnych.

Na niektórych plantacjach, zwłaszcza tych zakładanych na stanowiskach, gdzie często uprawiana jest cebula zauważać można pierwsze objawy fuzaryjnej zgnilizny cebuli (Fusarium oxysporum f.sp.cepae). Objawy przypominają uszkodzenia powodowane przez nicienie lub śmietkę cebulankę. Szczypior żółknie, a całe rośliny zamierają. Po wyrwaniu takich roślin widać u nich brak korzeni i charakterystyczne postępujące od piętki gnicie cebul. Fuzaryjnej zgniliźnie towarzyszy bardzo często różowienie korzeni cebuli.

Różowa zgnilizna korzeni cebuli (Pyrenochaeta terrestris) to kolejna choroba z którą zetknęliśmy się podczas lustracji wykonywanych pod koniec czerwca, na plantacji cebuli z dymki. Porażone korzenie przebarwiają się na różowo, z czasem na czerwonofioletowo i stopniowo zamierają. Niektóre korzenie zamierają bez zmiany zabarwienia. Przy wczesnym i silnym porażeniu roślin, w latach suchych i bardzo ciepłych, już od połowy lipca może następować przyspieszone zasychanie szczypioru. W lata z dużą ilością opadów lub na plantacjach nawadnianych, objawy tej choroby są mniej widoczne, rośliny bowiem regenerują uszkodzenia i są w stanie utrzymać wzrost do końca okresu wegetacji.

Jakie podjąć działania, co robić, by ochronić plantacje przed chorobami? Tam gdzie problemem okazuje się Stemphylium warto sięgnąć po preparat Scorpion 325 SC, który wykazuje bardzo dobra skuteczność w zwalczaniu tej choroby, przy okazji pozwoli ograniczyć alternariozę. W przypadku gdy zagrożeniem jest mączniak rzekomy, można zastosować Amistar, Amistar Opti lub Ridomil Gold, a w sytuacji gdy stwierdzane są objawy Botrytis – Switch 62,5 WG.